En çok televizyon izleyen ülke olduğumuz iddialarına bir yanıt bulma arayışı içerisinde olan Milliyet Cadde yazarı Ali Eyüboğlu, kaleme aldığı yazısında dünyanın en çok tv izleyen ülkesi olduğumuz iddialarının bir şehir efsanesinden ibaret olduğunu belirtiyor. İşte o yazı:
Yıllardır Türkiye’de ‘televizyon izleme alışkanlığı’ söz konusu olduğunda, sanatçısından akademisyenine herkesin söylediği şu:
“Dünyanın en çok televizyon izleyen ülkesiyiz.”
Peki bu gerçek mi, yoksa bir ‘şehir efsanesi’ mi?
Bu konuda fikir beyan edenlerin hiçbiri, bu bilgiyi nereden aldığını söylemediği için de hangisinin doğru olduğu ortaya çıkmıyordu.
Hayli zamandır bu konudaki ‘doğru bilgi’nin peşindeydim ve sonunda istediğimi elde ettim.
Hem de en sağlıklısını ve en güncelini. FOX’un Bodrum’daki ‘Arama Toplantısı’nda tanıştığım TNS Türkiye’nin Medya Araştırmaları’ndan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Gülen Atakbek Guigaz’a sohbet sırasında şöyle bir soru yöneltmiştim: Elinizde, hangi ülkede kaç saat televizyon izlendiğine, Türkiye’nin kaçıncı sırada olduğuna dair güncel veri var mı?
TİAK’ın yaptığı reyting ihalesini kazanan TNS, dünyanın önde gelen üç reyting şirketinden biri.
46 ülkede faaliyet gösteren TNS Türkiye Genel Müdür Yardımcısı talebime şu yanıtı verdi:
“Bizim ölçüm yaptığımız ülkelerle ilgili bilgiyi verebilirim, ama reyting ölçümü yapılan tüm ülkeleri istiyorsanız, bunu ancak Eurodata’dan temin edebiliriz. Çünkü Eurodata, reyting ölçümü yapan TNS, AGB ve GFK’dan bu konuda düzenli bilgi alıp, raporlar çıkarır.” Guigaz’ın, Eurodata’nın bilgi aldığı şirketlere bile para karşılığı verdiği, hangi ülkede hangi kanallar ve programların ne kadar izlendiğine dair raporu temin edip, bana göndermesi uzun sürmedi.
Ancak Eurodata’nın yüzlerce sayfalık ‘One Television Year In The World 2010 Worlwide TV Yearbook’ adlı raporunu inceleyip, içine nüfuz etmem hayli zaman aldı.
Eurodata’nın anketlerle değil, bizzat reyting ölçümlerini dikkate alarak hazırladığı rapora göre, ‘Türkiye’nin en çok televizyon izlenen ülke’ olduğu iddiası, tam bir ‘şehir efsanesi’.
Çünkü Türkiye değil dünyada, reyting ölçümü yapılan beş kıtada, ait olduğu coğrafyada yani Avrupa’da bile ilk 10 ülke arasında değil.
2008’de günlük TV İzleme süresi kaç dakikaydı? 2009’da ne oldu?
Türkiye 34’üncü sırada
Dünya’da en çok televizyon izlenen ülke 303 dakika ile Sırbistan.
İnsanların televizyona en az zaman ayırdıkları ülke ise 130 dakika ile Pakistan.
Türkiye, 232 dakika ile Avrupa’da 16’ncı sırada… Türkiye, reyting ölçümü yapılan 86 ülke ve bölgede ise televizyon karşısında zaman geçiren ülkeler sıralamasında ise 34’üncü.
TV’ye ayrılan zaman niye artıyor?
Eurodata’nın beş kıtada 86 ülke ve bölgeyi kapsayan reyting ölçümlerine bağlı ‘TV izleme alışkanlığı’nın ortaya koyduğu bir başka ilginç tablo da şu: TV izleme alışkanlığı her geçen yıl biraz daha artıyor.
2008’de 189 dakika olan dünya genelindeki günlük televizyon izleme süresi üç dakikalık artışla 2009’da 191 dakikaya yükseldi. Üstelik dünyada günlük televizyon izleme saatleri istikrarlı bir şekilde artış gösterirken, insanların TV izleme alışkanlıkları da değişti. Çünkü birçok teknolojik gelişme insanların TV materyallerine olan ilgisini yükseltti. Bu değişim ve artışın sebebi de yeni teknolojiler, yeni dağıtım kanalları, yeni kanallar, yeni içerikler…
Bu sayede izleyiciler kontrolü ele geçirdi.
Eskiden izleyici televizyona mahkumdu.
Mobil TV, internet ve benzeri erişim olanakları olmadığı için televizyona ulaşmak bu kadar kolay değildi. Artık insanlar neyi, nasıl, ne zaman ve nerede izleyeceklerini kendileri belirliyor. Zira internet ve mobil telefon ortamındaki TV yayınları onlara bu olanağı veriyor.
Teknoloji hızla gelişiyor. Analog karasal yayınların değişimiyle izleyiciler, televizyon ve ekipmanlarını yenilemeye başladı.
HD yayınlar, insanların sevdikleri programı kaydedip, istedikleri zaman seyretme olanağı ve izleyiciye sunulan cazip içerikler TV bağımlılığını artırdı.
Her halukarda TV izlemenin pek de yararlı bir faaliyet olmadığı, bilhassa küçük yaştaki çocukların psikolojilerinin olumsuz etkileneceği ve geri dönüşü olmayan bir yola sürükleneceği uzmanlar tarafından belirtiliyor.